ფსიქიატრია, ფსიქოლოგია და დამოკიდებულებების მკურნალობა – როგორ მივიღოთ დახმარება
სტატია მომზადებულია 10/08/2025 წლის მდგომარეობით
არასოდეს უნდა დაივიწყოთ თქვენი კეთილდღეობა და მენტალური ჯანმრთელობა. განსაკუთრებით ფრთხილად უნდა მოეკიდოთ საკუთარ თავს ემიგრაციის პროცესში, რომელიც ერთ-ერთ ყველაზე სტრესულ ცხოვრებისეულ სიტუაციად ითვლება.
ამ სტატიაში მოგითხრობთ ფსიქოლოგიური და ფსიქიატრიული დახმარების, წამლების რეცეპტების მიღების, დამოკიდებულებების მკურნალობის და დახმარების შესახებ.
ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც უნდა იცოდეთ
- ნებისმიერ სიტუაციაში თქვენი ფსიქოლოგიური ჯანმრთელობა ყოველთვის უნდა იყოს მთავარი პრიორიტეტი.
- საფრანგეთის ჯანდაცვის სისტემა საშუალებას მოგცემთ იზრუნოთ თქვენს ფსიქოლოგიურ ჯანმრთელობაზე, მიუხედავად თქვენი ადმინისტრაციული სიტუაციისა და თქვენი რესურსებისა.
- უნდა განასხვავოთ ფსიქოლოგები (კონსულტაციას უწევენ) ფსიქიატრებისგან (შეუძლიათ დანიშნონ მკურნალობა). რეცეპტის გამოწერა შეუძლია მხოლოდ ფსიქიატრს. თუ არ იცით, რომელ სპეციალისტს უნდა მიმართოთ, მიმართეთ მკურნალ ექიმს მიმართვისთვის.
- უფასო პროგრამა: „ჩემი მენტალური ჯანმრთელობის გეგმა“ (Mon parcours Psy) გთავაზობთ 12 უფასო სეანსს ფსიქოლოგთან.
- დამოკიდებულებების შემთხვევაში შეგიძლიათ მიმართოთ ცხელ ხაზებს ან მიიღოთ მიმართვა ამბულატორიულ მკურნალობაზე.
- არსებობს სპეციალიზებული ასოციაციები და ცენტრები, მათ შორის მიგრანტებისთვისაც.
- გაითვალისწინეთ, რომ საფრანგეთში შეგიძლიათ იპოვოთ სპეციალისტი, რომელიც დახმარებას გაგიწევთ რუსულ ენაზე. ამ სტატიაში ჩვენ ვაძლევთ კონტაქტებს ასეთი სპეციალისტების.
ფსიქიატრი თუ ფსიქოლოგი — როგორ ავირჩიოთ
- არსებობს მენტალური ჯანმრთელობის სპეციალისტების ორი ძირითადი ტიპი: ფსიქიატრი (ან ბავშვთა ფსიქიატრი) და ფსიქოლოგი. ფსიქოლოგი სიტყვით გეხმარებათ. ფსიქიატრი გეხმარებათ მედიკამენტების დანიშვნით ან სპეციალიზებულ სტრუქტურებში მიმართვით.
- თქვენს მკურნალ ექიმს შეუძლია დაგეხმაროთ იმის გარკვევაში, თუ რომელ სპეციალისტს მიმართოთ.
ფსიქიატრი — ექიმი-სპეციალისტი
- ექიმი, რომელმაც მიიღო სპეციალიზებული სამედიცინო განათლება, აქვს კომპეტენცია და უფლებამოსილება, დასვას დიაგნოზი და დანიშნოს მედიკამენტები, მათ შორის ფსიქოტროპული (ანტიდეპრესანტები, ანქსიოლიტიკები, ნეიროლეპტიკები, საძილე საშუალებები და სხვ.). თერაპია ასევე შეიძლება განხორციელდეს საუბრისა და მოსმენის მეშვეობით (ნარატიული თერაპია).
- თქვენ შეგიძლიათ მიმართოთ ფსიქიატრს უშუალოდ, ზოგადი პრაქტიკის მკურნალ ექიმთან შეთანხმების გარეშე. ფსიქიატრი არის ექიმი-სპეციალისტი, აღიარებული კოორდინირებული სამედიცინო მეთვალყურეობის (parcours de soins) ფარგლებში. ანუ, მიღებული პრაქტიკა საფრანგეთში, როდესაც მკურნალი ექიმი კოორდინაციას უწევს თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობის სამედიცინო მეთვალყურეობას, რაც უკეთეს მკურნალობას და სამედიცინო მომსახურების ხარჯების უკეთეს ანაზღაურებას უზრუნველყოფს.
- თქვენს მკურნალ ექიმს ასევე შეუძლია მიგმართოთ ფსიქიატრთან საერთო მეთვალყურეობის ფარგლებში, თუ ეს აუცილებელია.
ფსიქოლოგი — უნივერსიტეტის კურსდამთავრებული, მაგრამ არა ექიმი
- ის არ შეუძლია დანიშნოს წამლები და გამოწეროს რეცეპტები.
- ფსიქოლოგიაში არსებობს მრავალი სპეციალობა, ასაკობრივი ჯგუფების (ბავშვთა ფსიქოლოგი, დაბერების პრობლემების სპეციალისტი…), საქმიანობის სფეროს (შრომის ფსიქოლოგი, სასკოლო ფსიქოლოგი…) და ა.შ. მიხედვით.
- ფსიქოანალიტიკოსი და ფსიქოთერაპევტი შეიძლება იყოს ფსიქიატრი ან ფსიქოლოგი.
- თქვენ შეგიძლიათ მიმართოთ ფსიქოლოგს მკურნალ ექიმთან შეთანხმების შემდეგ ან უშუალოდ.
- მიღების ღირებულება აგინაზღაურდებათ სრულად ან ნაწილობრივ, იმისდა მიხედვით, თუ რომელ სექტორში იღებს სპეციალისტი პაციენტებს, აგრეთვე სეანსების რაოდენობის მიხედვით.
როგორ მივიღოთ რეცეპტი
- თავდაპირველად შეიძლება გამოდგეს რეცეპტები, რომლებიც თქვენს ქვეყანაში გაგიწერეს. მაგრამ თუ რეცეპტზე არის ბეჭედი, რომლის მიხედვითაც უკვე გაცემული იყო წამლები — შეიძლება უარი გითხრან.
- უმჯობესია ეცადოთ რეცეპტის მიღებას საფრანგეთში, რადგან მის გარეშე თქვენ დამოკიდებული იქნებით აფთიაქის თანამშრომლის გადაწყვეტილებაზე, რომელმაც შეიძლება არ მიიღოს უცხოური რეცეპტი.
- მედიკამენტების ან სამედიცინო ნაწარმის რეცეპტები, რომლებიც გაწერილია ევროკავშირის ან ევროპის ეკონომიკური ზონის (ისლანდია, ლიხტენშტეინი და ნორვეგია) სხვა წევრ სახელმწიფოში, უნდა იყოს აღიარებული საფრანგეთში.
როგორ უნდა გამოიყურებოდეს რეცეპტი
რეცეპტში მითითებულია ინფორმაციის მინიმალური მოცულობა, ევროპული დირექტივა 2012/52/ЕС-ის დანართის შესაბამისად. რეცეპტი უნდა შეიცავდეს მინიმუმ შემდეგ ინფორმაციას:
- პაციენტის იდენტიფიკაცია: გვარი(ები), სახელი(ები), დაბადების თარიღი
- რეცეპტის ავთენტიფიკაცია: გაცემის თარიღი
- რეცეპტის გამომწერი სამედიცინო მუშაკის იდენტიფიკაცია: გვარი, სახელი, პროფესიული კვალიფიკაცია, პირდაპირი საკონტაქტო მონაცემები (ელექტრონული ფოსტის მისამართი და ტელეფონის ან ფაქსის ნომერი, რომელსაც წინ უძღვის საერთაშორისო კოდი), პროფესიული მისამართი (წევრი სახელმწიფოს სახელწოდების ჩათვლით), ხელმოწერა (ხელნაწერი ან ციფრული, რეცეპტის ფორმის მიხედვით)
- წამლებისთვის: საერთო მიღებული სახელწოდება (ანუ მოლეკულის დასახელება). აგრეთვე: ფარმაცევტული ფორმა, რაოდენობა, დოზირება, მიღების რეჟიმი და მეთოდი. თუ საუბარია ბიოლოგიურ პრეპარატებზე, რეცეპტში უნდა იყოს მითითებული, საერთო მიღებული სახელწოდების გარდა, სავაჭრო დასახელება. თუ ექიმს არ სურს ჯენერიკით ჩანაცვლება, მას შეუძლია მიუთითოს სავაჭრო მარკა, მაგრამ უნდა დაამატოს აღნიშვნა „არ ჩაანაცვლოთ“ და დაასაბუთოს თავისი მოთხოვნა.
- სამედიცინო ნაწარმისთვის: დასახელება და რაოდენობა
ახალი რეცეპტის მიღება
- რეცეპტის მისაღებად აუცილებელია ფსიქიატრთან ვიზიტი. შეგიძლიათ გაიაროთ კონსულტაცია ფსიქიატრთან უშუალოდ ან სთხოვოთ მიმართვა თქვენს ზოგადი პრაქტიკის ექიმს.
- თქვენ არ დაგჭირდებათ არაფრის გადახდა წინასწარ, თუ თქვენ ხართ:
- დამატებითი დაზღვევის ბენეფიციარი სოლიდარობის საფუძველზე (Complémentaire Santé Solidaire / CSS)
- სახელმწიფო სამედიცინო დახმარების მიმღები (aide médicale d’État — AME)
- ქრონიკულ დაავადებასთან დაკავშირებული მკურნალობის მიმღები (Affection de Longue Durée / ALD)
- სამშობიარო დახმარების ბენეფიციარი (ორსულობის მე-6 თვიდან)
- დახმარების ბენეფიციარი წარმოებაში მომხდარი უბედური შემთხვევის ან პროფესიული დაავადების გამო (AT-MP)
მედიკო-ფსიქოლოგიურ ცენტრთან მიმაგრება (CMP)
- ზოგადი ჯანდაცვის სისტემის გარდა, საფრანგეთში არის მედიკო-ფსიქოლოგიური ცენტრების ცალკე ქსელი — Centres médico-psychologiques (CMP). ეს არის სახელმწიფო სტრუქტურები, რომლებიც მუშაობენ თითოეულ დეპარტამენტში და მიმაგრებული არიან კონკრეტულ რაიონებზე.
- CMP-ში იღებენ: ფსიქიატრები, ფსიქოლოგები, ექთნები და სოციალური მუშაკები.
- იქ შესაძლებელია:
- გაიაროთ კონსულტაცია ექიმ-ფსიქიატრთან;
- მიიღოთ მიმართვა მკურნალობაზე ან ჰოსპიტალიზაციისთვის;
- ესაუბროთ ფსიქოლოგს;
- საჭიროების შემთხვევაში მიიღოთ წამლები;
- განიხილოთ სოციალური და ადმინისტრაციული საკითხები, რომლებიც დაკავშირებულია მკურნალობასთან.
- ყველაზე მნიშვნელოვანი — CMP-ის მომსახურება უფასოა, და ისინი ფორმალურად ხელმისაწვდომია დაზღვევის გარეშეც. ანუ, თუ ახლახან ჩამოხვედით, ჯერ კიდევ ელოდებით დოკუმენტებს ან თავშესაფარი ითხოვეთ და ჯერ არ გაქვთ PUMa-ზე წვდომა, მაინც შეგიძლიათ მიმართოთ CMP-ს.
- მაგრამ პრაქტიკაში სისტემა გადატვირთულია: მიღებაზე ჩაწერა შეიძლება გაგრძელდეს რამდენიმე კვირა ან თვე.
- CMP მუშაობს ტერიტორიული პრინციპით:
- გაარკვიეთ „თქვენი“ CMP: საცნობარო საიტზე L’annuaire des CMP , CPAM-ის (თქვენი სამედიცინო დაზღვევის სალაროს) ან სოციალური მუშაკის მეშვეობით.
- თუ „სხვის“ CMP-ში მიხვალთ, სავარაუდოდ, საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით გადაგამისამართებენ.
- ჩაწერა: ჩვეულებრივ, CMP-ში უნდა დარეკოთ ტელეფონით და ჩაეწეროთ. იქ გკითხავენ: გვარს, სახელს, დაბადების თარიღს, მისამართს და ზოგჯერ — თქვენს სოციალურ ნომერს.
- ხშირად პირველი შეხვედრა იმართება არა ფსიქიატრთან, არამედ სამედიცინო დასთან ან სოციალურ მუშაკთან CMP-ში (ეს არის ერთგვარი „ტრიაჟი“).
- პირველადი გასაუბრების შემდეგ თქვენ შეიძლება:
- დაგაყენონ ლოდინის სიაში (ლოდინი შეიძლება იყოს 2 კვირიდან 2-3 თვემდე)
- დაგინიშნონ კონსულტაცია ფსიქიატრთან ან ფსიქოლოგთან
- საჭიროების შემთხვევაში გასცენ მიმართვა დღის სტაციონარში ან საავადმყოფოში
- ფსიქოთერაპია ჩვეულებრივ უფასოა. თუ ექიმი ნიშნავს წამლებს, რეცეპტით სარგებლობა შესაძლებელია აფთიაქში. დაზღვევის არარსებობის შემთხვევაში, წამლებს ზოგჯერ თავად CMP გასცემს ან PASS-ს აკავშირებენ.
- ბავშვებისთვის არსებობს CMP enfants — ბავშვთა მედიკო-ფსიქოლოგიური ცენტრები.
ისარგებლეთ უფასო პროგრამით „ჩემი მენტალური ჯანმრთელობის გეგმა“
- უფრო სერიოზული პრობლემების პროფილაქტიკის მიზნით, ზოგიერთ შემთხვევაში სახელმწიფო გთავაზობთ სპეციალურ უფასო პროგრამას (Mon parcours Psy).
- პირველი ნაბიჯი — ესაუბროთ ზოგადი პრაქტიკის ექიმს (თერაპევტს) თქვენს პირად სიტუაციაზე. თუ პროგრამა გიხდებათ, ექიმი გამოგიწერთ მიმართვას ფსიქოლოგთან (lettre d’adressage), რომელიც ძალაშია ნახევარი წლის განმავლობაში.
- შემდეგ ჩაეწერეთ მიღებაზე. პროგრამის ფარგლებში შესაძლებელია მიმართოთ მხოლოდ იმ ფსიქოლოგებს, რომლებიც ჩართული არიან საავადმყოფოს სალაროსთან (Assurance Maladie) ხელშეკრულებაში.
- აკრედიტებული სპეციალისტის პოვნა – ბმული
როგორ მივიღოთ დახმარება დამოკიდებულებასთან ბრძოლაში
- საფრანგეთში არსებობს მრავალი ტიპის სტრუქტურა იმ ადამიანების დასახმარებლად, რომლებსაც აქვთ დამოკიდებულება ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებზე ან აქვთ ადექციური ქცევა (თამაშებზე, გაჯეტებზე დამოკიდებულება და ა. შ.).
- პირველი კონტაქტის შემდეგ ოჯახში/მეგობრებში, ადამიანი შეიძლება მიმართოს მედმუშაკს სკოლაში, უნივერსიტეტში ან სამუშაო ადგილზე, აგრეთვე თავის მკურნალ ექიმს, ექიმს სამუშაო ადგილზე ან ფარმაცევტს.
- ასევე შესაძლებელია კონსულტაცია გაიაროთ ფსიქიატრთან ან ფსიქოლოგთან, რომელიც კერძო პრაქტიკით არის დაკავებული ან მუშაობს მედიკო-ფსიქოლოგიურ ცენტრებში (CMP) ან მედიკო-ფსიქო-პედაგოგიურ ცენტრებში (CMPP).
- ყველა ეს სპეციალისტი შეიძლება დაგეხმაროთ აშლილობის გამოვლენაში, შეფასებასა და მკურნალობაში და გადაგამისამართოთ შესაფერის სტრუქტურაში.
- საჭიროების შემთხვევაში, ფსიქოლოგიური დახმარება ვრცელდება მთელ ოჯახზე.
1. ამბულატორიული მკურნალობა (prise en charge ambulatoire)
დამოკიდებულებების მკურნალობის, მხარდაჭერისა და პრევენციის ცენტრები (Centres de soins, d’accompagnement et de prévention en addictologie – CSAPA)
- CSAPA ცენტრები არსებობს საფრანგეთის ყველა დეპარტამენტში.
- ისინი იღებენ უფასოდ და ანონიმურად ყველას, ვისაც პრობლემები აქვს სხვადასხვა სახის დამოკიდებულებებთან (ალკოჰოლი, თამბაქო, კანაბისი, ოპიატები და სხვა) ან დამოკიდებულ ქცევასთან (თამაშები, ინტერნეტი და ა. შ.), აგრეთვე მათ ნათესავებს.
- შესაძლებელია მხარდაჭერის შეთავაზება ნარკოტიკებზე სრულად უარის თქმაში, ზომიერ მოხმარებაზე გადასვლაში ან ჩანაცვლებით თერაპიაზე.
- ეს დახმარება არის ერთდროულად ფსიქოლოგიური, სოციალური, პედაგოგიური, სამედიცინო და ფსიქოთერაპიული.
კონსულტაციები ახალგაზრდა მომხმარებლებისთვის (Consultations jeunes consommateurs – CJC)
- CJC ცენტრები განკუთვნილია არასრულწლოვანი ან ახალგაზრდა პირებისთვის, რომლებიც აწყდებიან ნარკოტიკების მოხმარებასთან ან დამოკიდებულ ქცევასთან დაკავშირებულ პრობლემებს (პოლინარკომანია, ვიდეოთამაშებზე ან ინტერნეტზე დამოკიდებულება).
- CJC ცენტრები, უფასო და ანონიმური, არსებობს თითქმის ყველა დეპარტამენტში.
- ახალგაზრდებს შეუძლიათ აქ მიმართონ დამოუკიდებლად ან მშობლების / ახლობელი პირის თანხლებით.
- ეს კონსულტაციები საშუალებას იძლევა შეფასდეს დამოკიდებულების მასშტაბი, მიეწოდოს პერსონალიზებული ინფორმაცია და შეთავაზდეს მხარდაჭერა მოხმარების შეწყვეტაში ან შემცირებაში.
ნარკოტიკების მომხმარებელთათვის რისკების შემცირების მიღებისა და მხარდაჭერის ცენტრები (Сentres d’accueil et d’accompagnement à la réduction des risques pour usagers de drogues – CAARUD)
- ანონიმური და უფასო, CAARUD ცენტრები ღიაა ნებისმიერი მომხმარებლისთვის.
- ცენტრები გვთავაზობენ: ინდივიდუალურ/კოლექტიურ მიღებას, ინფორმაციას, მხარდაჭერას მკურნალობის, საცხოვრებლის მოპოვებაში, ინფექციების პრევენციის საშუალებების მიწოდებას (სტერილური მასალები, პრეზერვატივები), ტესტებს (აივ, ჰეპატიტი).
2. სტაციონარული მოვლა (soins résidentiels)
სტაციონარული მოვლა შეიძლება იყოს კოლექტიური ან ინდივიდუალური.
კოლექტიური სტაციონარები:
- სტაციონარული თერაპიული ცენტრები (Centres thérapeutiques résidentiels – CTR): მიზანია მკურნალობის დროს მიღწეული შედეგების განმტკიცება. ხანგრძლივობა: რამდენიმე კვირიდან ერთ წლამდე.
- თერაპიული საზოგადოებები (Communautés thérapeutiques – CT): მიზანია თავშეკავების მიღწევა საზოგადოებრივი ცხოვრების, ჯგუფური მეცადინეობების გზით. ხანგრძლივობა: 1-2 წელი.
- გადაუდებელი და გარდამავალი მიღების ცენტრები (Centres d’Accueil d’Urgence et de Transition – CAUT): გვთავაზობენ კრატხანმოკლე ყოფნას თერაპიის ან ინტეგრაციის პროექტის შესაქმნელად.
ინდივიდუალური საცხოვრებელი სტრუქტურები:
- თერაპიული აპარტამენტები (appartements thérapeutiques): მიზანია სოციალური ინტეგრაცია და იდენტობის კონსოლიდაცია.
- მიმღები ოჯახები (familles d’accueil): საშუალებას აძლევს ადამიანებს, გაწყვიტონ კავშირი ძველ ადექციურ ქცევასთან და აღადგინონ სოციალური კავშირები.
- თერაპიულ-კოორდინაციული აპარტამენტები (appartements de coordination thérapeutique): განკუთვნილია დროებითი ყოფნისთვის ფსიქოლოგიური და სოციალური არასტაბილურობის მქონე პირთათვის, რომლებსაც ესაჭიროებათ მოვლა და სამედიცინო მეთვალყურეობა.
3. საავადმყოფო მოვლა (prise en charge hospitalière)
- დამოკიდებულების კონსულტაციები (consultation d’addictologie) — ანალიზი და მკურნალობის შეთავაზება.
- მოკლევადიანი სტაციონარიზაცია (hospitalisation) — აბსტინენციის განმტკიცება და რეციდივის თავიდან აცილება.
- საავადმყოფოს ბრიგადები (équipes hospitalières de liaison et de soins en addictologie) — კონსულტაციები ჰოსპიტალიზებული პაციენტებისთვის, ჯანმრთელობის შესაფასებლად და შემდგომი მეთვალყურეობისთვის მიმართვისთვის.
სპეციალური დახმარების პროგრამები ახალგაზრდებისთვის
- „ახალგაზრდული ხაზი“ (Fil santé jeunes):
- ტელეფონი: 0 800 235 236 (ანონიმურად და უფასოდ) / მობილურიდან: 01 44 93 30 74
- რეჟიმი: კვირაში 7 დღე, 9:00-დან 23:00-მდე.
- ახალგაზრდული ჯანდაცვის ცენტრები (espaces santé jeunes – ESJ):
- ანონიმური და უფასო ლოკალური დაწესებულებები 11-დან 25 წლამდე ახალგაზრდებისთვის.
- მისია: საერთო ჯანმრთელობის პროფილაქტიკა (ფიზიკური, ფსიქიკური, სოციალური კეთილდღეობა).
- რუკა: იხილეთ მიღების ადგილები ბმულზე
როგორც ვნახეთ, მენტალურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა საფრანგეთში არ არის ფუფუნება, არამედ ხელმისაწვდომი უფლებაა ყველასთვის, ვინც ამ ტერიტორიაზე იმყოფება, მიუხედავად თქვენი ადმინისტრაციული სტატუსისა და ფინანსური მდგომარეობისა.
გახსოვდეთ: თქვენი ფსიქოლოგიური კეთილდღეობა უმთავრესი პრიორიტეტია, განსაკუთრებით ემიგრაციული სტრესისა და ახალ გარემოსთან შეგუების რთულ პერიოდში.
საფრანგეთის ჯანდაცვის სისტემა ქმნის უსაფრთხოების ქსელს, რომელიც გეხმარებათ გაუმკლავდეთ ემიგრაციის, სოციალური იზოლაციის ან ჯანმრთელობის პრობლემებით გამოწვეულ სირთულეებს. ნუ მოერიდებით თქვენი მკურნალი ექიმის კონსულტაციას, რადგან ის არის პირველი კარი ამ სისტემაში.
გაუფრთხილდით საკუთარ თავს. თქვენი ინტეგრაცია და ბედნიერება საფრანგეთში იწყება თქვენი მენტალური სიმტკიცით.
კატეგორიის სხვა სიახლეები
